รายละเอียดโดยย่อเครื่องล้างถาด
เครื่องล้างถาด สามารถล้างถาด ตะกร้าและถังที่ใส่ของต่างๆในอุตสาหกรรม ได้ทั้งสะอาดทั้งรวดเร็ว เช่น อุตสาหกรรมเนื้อ ผัก ผลไม้และอุตสาหกรรมต่างๆเกี่ยวกับอาหาร เป็นต้น สามารถทำความสะอาดได้ 200-1000 ถาดต่อชั่วโมง ใช้คนงานแค่ 2 คน ลดต้นทุนในการดำเนินการ
เครื่องล้างถาด (Tray washer)
ในโรงงานอุตสาหกรรมอาหารทั้งอาหารสด หรืออาหารสำเร็จรูป จะต้องมีการใช้ถาดพลาสติกสำหรับรองรับหรือบรรจุวัตถุดิบจำพวกเนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้ หรือวัตถุดิบสำหรับเตรียมปรุง ซึ่งจะต้องใช้ถาดในปริมาณมากเพื่อรองรับสินค้าระหว่างกระบวนการผลิต จึงต้องมีการล้างทำความสะอาดฆ่าเชื้อถาดที่อาจปนเปื้อนระหว่างกระบวนการผลิต และนำกลับมาใช้ใหม่อีกครั้ง ดังนั้นจึงต้องล้างถาดด้วยความรวดเร็ว ต้องมั่นใจว่าถาดจะถูกล้างอย่างดี มีฆ่าเชื้ออย่างมีประสิทธิภาพ ไม่มีเศษอาหารหรือแบคทีเรียปนเปื้อน และไม่สารเคมีตกค้าง
เครื่องล้างถาด (Tray washer) เป็นเครื่องที่อำนวยความสะดวกในการล้าง ที่สามารถล้างถาดพลาสติกได้หลายรูปแบบ ตะกร้า หรือถังที่ใช้ใส่ของวัตถุดิบในอุตสาหกรรม มีกระบวนการล้างอย่างมีประสิทธิภาพ กำจัดเศษอาหารที่ตกค้าง ซึ่งอาจเป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรค สามารถล้างทำความสะอาดได้อย่างรวดเร็ว นั่นคือ 200-1000 ถาดต่อชั่วโมง ทำให้นำถาดกลับมาใช้ซ้ำใหม่ได้รวดเร็ว ควบคุมและใช้งานง่าย ใช้แรงงานในการควบคุมเพียงแค่ 2 คนจากปกติต้องใช้ 10 – 20คนในการล้างถาดแบบปกติ
การล้างถาดด้วยเครื่องจะเริ่มต้นการล้างโดยการ Pre-washing เพื่อกำจัดสิ่งสกปรกที่ติดมากับถาด เช่น เศษดิน, เศษผักผลไม้ หรือเศษอาหาร ด้วย Air knife ที่มีองศาเหมาะสมกับถาด จากนั้นล้างด้วยน้ำร้อนแรงดันสูง (อุณหภูมิประมาณ 85⁰C) ในระบบ High pressure cleaning เพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่อาจสะสมและปนเปื้อนตามซอกมุมของถาด จากนั้นถาดจะผ่านการเป่าแห้งด้วยลม ทำให้ถาดสะอาดเหมือนใหม่ นำกลับมาใช้ได้อย่างปลอดภัย
น้ำที่ใช้ในเครื่องล้างถาดแต่ละขั้นตอนจะผ่านการกรองและสามารถหมุนเวียนนำกลับมาใช้ได้ (re-circulate) จึงทำให้ประหยัดน้ำมากกว่า 70% เมื่อเปรียบเทียบกับการล้างแบบปกติ นอกจากนี้การล้างทำความสะอาดเครื่องยังทำได้ง่ายเนื่องจากเครื่องทำจากวัสดุสแตนเลสสตีล และมีระบบกันน้ำ ทำให้ทนต่อการชำระล้างด้วยน้ำ, เคมีภัณฑ์ หรือไอน้ำ และตัวเครื่องใช้การเชื่อมแบบไร้ตะเข็บ (Seamless) มาตรฐานการแพทย์ ทำให้ไม่เป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรคที่อาจสะสมตามมุมอับ ซึ่งหากเชื่อมโดยวิธีปกติจะทำให้เกิดมุมอับ ทำให้ล้างไม่ทั่วถึงและเกิดการสะสมของเชื้อโรคได้
เชื้อแบคทีเรียที่มักพบในโรงงานอุตสาหกรรมอาหาร
ในโรงงานอุตสาหกรรมอาหารจะรับวัตถุดิบเข้ามาเป็นจำนวนมาก และจะต้องผ่านกระบวนการผลิตหลายขั้นตอนก่อนบรรจุพร้อมจำหน่าย จึงก่อให้เกิดแบคทีเรียปะปนตามอุปกรณ์ในกระบวนการซึ่งเชื้อที่พบมากในอุตสาหกรรมอาหารมีจำนวน 6 ชนิด นั่นคือ
1. Listeria monocytogenesพบในมากในอาหารดิบจำพวกเนื้อสัตว์ ผัก อาหารทะเล หรือนมที่ไม่ผ่านการพาสเจอร์ไรส์ เจริญเติบโตได้ในที่อุณหภูมิต่ำ อาจก่อให้เกิดโรคอาหารเป็นพิษในบุคคลที่มีภูมิต้านทานต่ำและเด็กเล็ก
2. Salmonella พบมากในเนื้อสัตว์ โดยเฉพาะสัตว์ปีก เจริญเติบโตได้ดีในอุณหภูมิห้อง เป็นเชื้อที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อในระบบทางเดินอาหาร
3. Bacillus cereus พบมากในอาหารแห้ง เช่น น้ำตาล เครื่องเทศ แป้ง ธัญพืช เจริญเติบโตได้ดีในอุณหภูมิห้อง ทนความแห้งแล้งได้ดี ก่อให้เกิดโรคอาหารเป็นพิษได้ โดยผู้ที่ได้รับเชื้อจะมีอาการอาเจียนและถ่ายเหลว
4. Staphylococcus , และ Enterococcus spp., เป็นเชื้อทำให้อาหารจำพวกเนื้อสัตว์และอาหารทะเลเน่าเสียง่าย เป็นแบคทีเรียก่อโรคที่อันตรายหากได้รับเชื้อ และยังเป็นแบคทีเรียที่พบการติดเชื้อในคนมากที่สุด
5. Escherichia coli เป็นเชื้อที่ปกติพบในทางเดินอาหารส่วนลำไส้ของคนและสัตว์ แต่เมื่อติดเชื้อแล้ว อาจทำให้เกิดโรคอาหารเป็นพิษ และมีอาการท้องร่วงได้
จะเห็นได้ว่าเชื้อแบคทีเรียในโรงงานอุตสาหกรรมอาหารมีหลากหลายชนิด หลายๆชนิดเป็นเชื้อก่อโรค ซึ่งทางโรงงานจะต้องควบคุมการปนเปื้อนของเชื้อเหล่านี้ระหว่างกระบวนการผลิตและก่อนการจำหน่าย ดังนั้นการทำความสะอาดวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในกระบวนการผลิตจึงมีความจำเป็นมากสำหรับมาตรฐานความปลอดภัยและสุขอนามัยในอาหาร
อ้างอิง
Schlegelová, J., Babák, V., Holasová, M., Konstantinová, L., Necidová, L., Šišák, F., Vlková, H., Roubal, P. and Jaglic, Z., 2010. Microbial contamination after sanitation of food contact surfaces in dairy and meat processing plants. Czech Journal of Food Sciences, 28(No. 5), pp.450-461.